Żona premiera zabija dziennikarza. Historia Henriette Caillaux

16 marca 1914 r. w Paryżu Henriette Caillaux, żona francuskiego ministra finansów i byłego premiera Josepha Caillauxa, zastrzeliła dziennikarza „Le Figaro" Gastona Calmette'a. Zabiła go, ponieważ groził, że opublikuje jej listy miłosne do męża z czasów, gdy był jeszcze mężem innej kobiety.

Henriette Raynouard urodziła się 5 grudnia 1874 r. w Rueil-Malmaison. W wieku dziewiętnastu lat wyszła za mąż za starszego od niej o dwanaście lat pisarza Léo Claretie, z którym doczekała się dwojga dzieci. W 1907 r. nawiązała romans z francuskim politykiem i ministrem finansów Josephem Caillauxem, który był wówczas żonaty z Berthe Gueydan. Henriette już w 1908 r. rozwiodła się z Claretie, lecz jej ukochany – ze względu na rozwijającą się karierę polityczną – nie kwapił się szczególnie do porzucenia żony dla kochanki. W marcu 1911 r. zdecydował się jednak na rozwód, a już 21 października 1911 r. Henriette została nową panią Caillaux.

27 czerwca 1911 r. Joseph Caillaux został wybrany na 75. premiera Francji, a w czasie drugiego kryzysu marokańskiego starał się załagodzić konflikt między Francją a Niemcami. Choć jego działania odniosły pożądany skutek, 11 stycznia 1912 r. musiał podać się do dymisji, ponieważ okazało się, że prowadził negocjacje za plecami prezydenta Armanda Fallièresa. W grudniu 1913 r. wrócił na stanowisko ministra finansów i zaczął dążyć do wprowadzenia we Francji podatku progresywnego. Prawicowy dziennik „Le Figaro" rozpoczął przeciw niemu negatywną kampanię, lecz musiał jej zaprzestać z braku dowodów. Dziennikarz Gaston Calmette postanowił wówczas sięgnąć do życia prywatnego Caillaux i opublikować namiętną miłosną korespondencję między nim i jego żoną Henriette z czasów, gdy Caillaux był jeszcze mężem Berthe Gueydan.

Dowiedziawszy się o planach Calmette'a Henriette Caillaux nie wytrzymała. 16 marca 1914 r. poszła do siedziby „Le Figaro", aby rozmówić się z dziennikarzem. Kiedy tylko weszła do jego gabinetu, zażądała natychmiastowego zwrócenia jej korespondencji, która następnego dnia miała ujrzeć światło dzienne. Gaston Calmette pozostał jednak nieugięty i stanowczo odmówił wręczenia Henriette listów mających pogrążyć ministra finansów. W tym momencie Caillaux chwyciła rewolwer i zabiła Calmette'a. Nie ma już we Francji sprawiedliwości, pozostaje tylko rewolwer – tłumaczyła swoje postępowanie.

Nazajutrz Joseph Caillaux ustąpił ze stanowiska ministra finansów, a proces jego żony aż do lipca 1914 r. nie schodził z pierwszych stron francuskich gazet. Śledztwo wykazało, że listy miłosne pary przekazała redakcji „Le Figaro" pierwsza żona Caillauxa, aby pogrążyć mężczyznę, który złamał jej serce. Obrońcą Henriette Caillaux był mecenas Fernand Labori, który wcześniej bronił niesłusznie obwinionego o zdradę państwa Alfreda Dreyfusa. Zdołał on przekonać sąd, że jego klientka nie miała zamiaru zabijać dziennikarza, lecz jej niekontrolowane kobiece emocje doprowadziły do zbrodni w afekcie.

Na początku lat 30. Henriette Caillaux otrzymała dyplom École du Louvre za pracę naukową o rzeźbiarzu Jules'u Dalou, a w 1935 r. dokonała inwentaryzacji jego twórczości. Zmarła 29 stycznia 1943 r. w Mamers w wieku 69 lat i została pochowana na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu.

Autor: Marek Teler / Ilustracja: Okładka „Le Petit Journal" z 22 marca 1914 r.