O dwóch takich... o nazwisku Factor

Max Factor to jedna z najbardziej znanych marek kosmetyków na świecie. W 1909 roku założył ją urodzony w Zduńskiej Woli żydowski specjalista od makijażu i wynalazca, Maksymilian Faktorowicz. Brat Maxa, John Factor, miał kontakty z gangsterami, wspierał finansowo kampanię prezydencką Johna F. Kennedy'ego w USA i wyłudził aż 8 milionów dolarów.

Maksymilian Faktorowicz, w niektórych źródłach nazywany też Michaiłem, przyszedł na świat 18 lutego 1872 roku w Zduńskiej Woli nieopodal Łodzi w niezbyt bogatej rodzinie żydowskiej. Jego ojciec, Abraham Josek, wytwarzał i sprzedawał gliniane naczynia, a matka, Cyryla z Wrocławskich, dbała o dom i zajmowała się dziećmi. Maksymilian miał dziesięcioro rodzeństwa.

Ponoć zawsze chciał tworzyć i być artystą, ale ze względu na problemy finansowe rodziny od najmłodszych lat pracował gdzie się dało. Najpierw, mając zaledwie osiem lat, najął się jako pomocnik dentysty. Dwa lata później sprzedawał pomarańcze i słodycze w jednym z łódzkich teatrów. Trafił też na nauki do profesjonalnego perukarza, a mając już lat czternaście, był pomocnikiem w drogerii. Często zostawał sam w pracy, a wtedy tworzył autorskie mieszanki kosmetyków. Był w tym na tyle dobry, że w 1892 roku założył własny zakład kosmetyczno-perukarski w Riazaniu, niemal 200 kilometrów na południowy wschód od Moskwy. Interes rozwijał się bardzo dobrze i Maksymilian postanowił założyć rodzinę. Jego pierwszą żoną w 1896 roku została Esther Rosa (znana też pod nazwiskiem Rejza). Szybko doczekali się trójki dzieci – Cecylii, Davisa oraz Freda.

Doceniony przez cara
W Rosji Faktorowicza zaangażowano do wykonywania charakteryzacji aktorów Cesarskiego Teatru Imperialnego w Petersburgu. Z czasem zyskał też przychylność byłego już cara Aleksandra II Mikołajewicza, wuja aktualnego wówczas imperatora Mikołaja II Romanowa. stając się doradcą w zakresie kosmetyków na dworze carskim. Maksymilian chciał się dalej rozwijać i zakładał, że taką szansę będzie miał tylko w Stanach Zjednoczonych. Jednocześnie wiedział, że władze nie pozwolą mu, ot tak, na wyjazd za ocean.

Wtedy podobno ucharakteryzował się na bardzo chorego i rozgłaszał wszędzie, że jedyny ratunek dla niego to specjalna kuracja w Karlsbadzie (dziś to miasto w Niemczech). Uzyskał wówczas zgodę na wyjazd i w lutym 1904 roku razem z rodziną wyemigrował na statku do miejscowości Ellis w USA. Legenda głosi, że urzędnik imigracyjny, który nie był w stanie wpisać nazwiska Maksymilian Faktorowicz, uprościł je do Maxa Factora.

Pełny artykuł Patryka Szulca możecie przeczytać w drugim numerze „Historii bez Tajemnic".

Ilustracja: Od 1914 r. Max Factor odpowiadał za makijaż filmowy największych gwiazd Hollywood. Na zdjęciu w czasie pracy nad aktorką Dorothy Wilson, mającą na głowie aparat do mierzenia proporcji twarzy, źródło: NAC.